Πέμπτη 23 Ιουλίου 2009

Αναφορά σ’ αυτούς που έχουν ταλέντο!…


Χάρη στον περισσότερο ελεύθερο χρόνο και στο “χαλάρωμα” που συνεπάγεται το καλοκαίρι, μπορώ να παρακολουθώ αυτόν τον καιρό το τηλεοπτικό show Americas got talent, το ελληνικό πανομοιότυπο του οποίου (“Ελλάδα έχεις ταλέντο”) μεταδόθηκε κατά τη διάρκεια της τηλεοπτικής περιόδου που τελείωσε.

Πριν προχωρήσω θα ήθελα να κάνω μιαν αναφορά στους κριτές των διαγωνιζομένων. Η σύγκριση της ομάδας των εδώ κριτών (ως σύνολο, αλλά και ατομικά) και των εκεί, αντικειμενικά (ή μάλλον, για να αναλάβω την προσωπική ευθύνη των απόψεών μου και των γραφομένων μου: κατ’ εμέ) προκαλεί θλίψη: Οι εδώ προσπαθούν, λες, “να κλέψουν την παράσταση” απ’ τους διαγωνιζόμενους, να αναδειχθούν γι’ αυτό που κάνουν, δηλαδή να είναι κριτές… […Και, συνήθως, όπως γνωρίζουμε, κριτές και δη επι-κριτές είναι αυτοί που δεν μπορούν να κάνουν κάτι άλλο και δη ουσιαστικό και δημιουργικό…]. Αυτό που εκτίμησα (τηρουμένων των αναλογιών…) στους “αλλοδαπούς” κριτές [κι ας είναι “αμερικανάκια”…] είναι ο (κατά βάση) σεβασμός που έδειχναν προς τους διαγωνιζόμενους κι η (γενικά) ευπρεπής αντιμετώπιση όσων “κυνηγούσαν το όνειρό τους”…


Η παρακολούθηση του τηλεοπτικού show μου γέννησε τόσο σκέψεις, όσο και συναισθήματα…

Συναισθήματα συμπάθειας για όλους αυτούς τους ανθρώπους που, όπως προείπα, “κυνηγούν το όνειρό τους”… Να εκφραστούν, να αναδειχτούν κάνοντας αυτό που αγαπούν, να πετύχουν… Κι αρκετές φορές δεν συμπάθησα, απλώς, κάποιους απ’ αυτούς, αλλά και συνέπασχα μ’ αυτούς, είτε στην αγωνία τους πριν από την παράστασή τους ή την κρίση της επιτροπής, είτε στη θλίψη τους όταν κρίνονται “κομμένοι” από τη συνέχεια…

…διότι, βεβαίως, καλώς ή κακώς, (και) το show αυτό είναι ανταγωνιστικό… Με ό,τι αυτό συνεπάγεται… Τόσο για τους διαγωνιζόμενους, όσο και για τους κριτές!

Είναι εύκολο να κατακρίνεις – επικρίνεις. Μα είναι δύσκολο να διακρίνεις… αυτόν που είναι πιο άξιος…. Πρέπει να κάνεις επιλογές. Και οι επιλογές είναι, συχνά, πολύ δύσκολες! Όχι μόνο σε τέτοια τηλεπαιχνίδια, βεβαίως, αλλά, πολύ περισσότερο, στη ζωή μας την ίδια, ο καθένας, οπότε μάλιστα δεν πρόκειται για παιχνίδι…

Πολύ πιο σκληρή και βασανιστική και ψυχοφθόρα είναι, βεβαίως, η διαδικασία της επιλογής για τους ίδιους τους διαγωνιζόμενους. Και ιδιαίτερα ενδιαφέρον το να παρατηρείς [και να διδάσκεσαι, ως θεατής, είτε θετικά είτε αρνητικά, από] τον τρόπο που αντιμετωπίζει κανείς την επιτυχία ή την αποτυχία…


“Είναι για μένα ζήτημα ζωής ή θανάτου”, ακούς κάποιον να λέει, ενόψει της κρίσης…

“Είμαι ο καλύτερος” ακούς να αυτο-επαινείται κάποιος άλλος, αλλαζονικά.

“Είναι στ’ αλήθεια πολύ σκληρός ο ανταγωνισμός και πραγματικά ιδιαίτερα καλοί οι ανταγωνιστές μου”, λέει κάποιος άλλος με μετριοπάθεια [και –σας διαβεβαιώ- καθόλου “μέτριος”!...], “αλλά εγώ θέλω [ή: “πρέπει”!...] να κερδίσω”


Και μετά την κρίση και την επιλογή… δάκρυα και κλάμα. Τόσον από τους χαμένους, όσο και από τους νικητές… Εξίσου διδακτικό να παρατηρείς, και πάλι [και μάλιστα κατά τεκμήριο ως φυσική αντίδραση και όχι σκηνοθετημένα…] τόσον τους μεν, όσο και τους δε…

“Γκρεμίστηκε το όνειρό μου” λέει κάποιος, ανάμεσα στα αναφιλητά του. Και σκέφτομαι πως είτε το όνειρό του ήταν πολύ “πρόχειρα” θεμελιωμένο, είτε δεν έχει αποκτήσει – κατακτήσει ο ίδιος την ωριμότητα να αντιμετωπίζει τέτοιες καταστάσεις…

[…Και δεν το σκέφτομαι μόνο εγώ, ο θεατής, ο “κριτής των πάντων” εκ του ασφαλούς, ο ηθικολόγος, ο “συμβουλάτορας”, ο “σοφός”… Το σκέφτεται και το λέει κι ένας άλλος, εξίσου “αποτυχημένος” διαγωνιζόμενος:]

“Δεν θα εγκαταλείψω! Θα συνεχίσω να κυνηγώ το όνειρό μου! Θα συνεχίσω να αγωνίζομαι… Μέχρι να πετύχω!...” σχολιάζει ένας άλλος… [Κι εγώ από τώρα τον λογίζω να έχει επιτύχει!...]

“Είναι κρίμα και άδικο” σχολιάζει ένας τρίτος. Και συνεχίζει: “Είχα προσπαθήσει τόσο πολύ για να πετύχω”

Και σκέφτομαι εγώ, με τη σειρά μου, με ψυχραιμία (υποθέτω) καθώς βρίσκομαι “έξω απ’ τον χορό” [και δεν είναι καθόλου βέβαιο πως θα σκεφτόμουν και δεν θα ένιωθα το ίδιο, εάν κι εγώ βρισκόμουν σε αντίστοιχη θέση]: Μπορεί να είχες, πράγματι, προσπαθήσει πολύ, πάρα πολύ, για να πετύχεις, στο αναγνωρίζω! Αλλά ίσως, τελικά, να μην είχες προσπαθήσει τόσο πολύ, όσο θα μπορούσες. Και δεν μπορείς, βεβαίως, να γνωρίζεις, εάν ο άλλος, ο ανταγωνιστής σου, είχε προσπαθήσει πολύ περισσότερο από σέναν!... Και, συνεπώς, θα ήταν άδικο, πραγματικά, τόσο γι’ αυτόν, όσο και “για το δίκηο” (δηλαδή αντικειμενικά) να είχες επιλεγεί εσύ και όχι ο άλλος… έτσι δεν είναι;… Και κάτι ακόμα, περαιτέρω: Αφού όλοι επικαλούμαστε και θέλουμε, κατά πως λέμε, την αξιοκρατία, θα πρέπει, βεβαίως, να σκεφτούμε κι ετούτον τον παράγοντα: πως δηλαδή ο άλλος μπορεί να είναι [λέμε, τώρα!...] πολύ πιο άξιος και ικανός από εσένα!...


[Δεν γράφω δα τίποτα νέο κι άγνωστο ή τίποτα σπουδαίο… Ίσα ίσα, μάλιστα, είναι αυτονόητα (γιατί δεν είναι λόγια, αλλά βιώματα…) για όσους ασχολήθηκαν ή ασχολούνται στη ζωή, ιδίως από μικρή ηλικία, με τον αθλητισμό… Το δυστύχημα είναι, όμως, πως οι περισσότεροι, αντί να αθλούμεθα, μένουμε είτε απλοί θεατές στις κερκίδες ή και… στις πολυθρόνες μας, ανόητοι τηλεθεατές ανόητων εκπομπών…]


…Από εμένα, πάντως, όλοι αυτοί οι διαγωνιζόμενοι, που είδα στο συγκεκριμένο talent show, είναι πολύ πιο άξιοι, πολύ πιο ικανοί σ’ αυτό που κάνουν, ασκώντας το ταλέντο τους. Ενώ εγώ [λέμε, τώρα!...] κάποιο ταλέντο μου μπορεί να το’χω αφήσει α-παίδευτο και ανεκμετάλλευτο, να το έχω “θάψει”, όπως συμβαίνει στην ευαγγελική παραβολή των “ταλάντων”… Άξιος ο “μισθός” τους, λοιπόν! Κι αντίστοιχα αξίζουν τον σεβασμό όλων μας! Γι’ αυτό που κάνουν, γι’ αυτό που είναι, γι’ αυτό που έχουν… Διότι κάθε άνθρωπος –το νιώθω, το ξέρω και το λέω με βεβαιότητα- είναι σε κάποιον τουλάχιστο τομέα πιο άξιος από εμένα… Κι όταν δεν το ξεχνώ αυτό, μπορώ να… “βάζω τα πράγματα” και τον εαυτό μου “στη θέση του”, αποφεύγοντας την υπερηφάνεια…