Κυριακή 8 Φεβρουαρίου 2009

Σκόρπιες σκέψεις. Περί τέχνης και καλλιτεχνών, περί ονείρων και πραγματικότητας


Μου λένε πως στη ζωγραφική είναι εύκολο να φτιάξεις αστέρια και λουλούδια, σύννεφα και πουλιά, τοπία μαγευτικά, εξωτικά… όνειρα…

Το δύσκολο, μου λένε, είναι να ζωγραφίσεις πρόσωπα.

Όχι από μακριά, σαν να είναι απλώς περιγράμματα, σχήματα μακρινά [… «από μακριά κι αγαπημένοι», που λένε…], μα πρόσωπα κοντινά, ν’ αποτυπώσεις την αγωνία του προσώπου τους ή τη χαρά τους ή την θλίψη τους…

Εκτός πια αν πρόκειται για Αγιογραφία. Όπου τα πρόσωπα είναι όλα ίδια κι απαράλλακτα, όπου η τεχνική επιβάλλει αυτή την ομοιομορφία και την αντιγραφή. Διότι εκδηλώνει μια ολόκληρη σχετική φιλοσοφία, μια προσπάθεια αποτύπωσης μιας ιδανικής πολιτείας, μια προσπάθεια «αγιοποίησης» όλων…


Το δύσκολο, λοιπόν, δεν είναι να φτιάξεις όνειρα!...

[«Ο καθένας με τα λόγια, χτίζει ανώγεια και κατώγεια» λέει η παροιμία…]

Το δύσκολο είναι να φτιάξεις πραγματικότητες!

Να φτιάξεις ανθρώπους!

Να χτίσεις χαρακτήρες!...

Να τους δώσεις συναίσθημα.

Ζωή.

Λόγο ζωής!

Σκοπό ζωής!...


Αν το πετύχεις αυτό, τότε τους ανασταίνεις στη… ζωγραφιά σου… και το όνειρό σου γίνεται πραγματικότητα…

Μα για να το καταφέρεις, πρέπει να πλησιάσεις τους ανθρώπους πολύ κοντά, σχεδόν να «μυρίσεις τα χνώτα τους», να συλλάβεις την ανάσα τους, να ψαχουλέψεις την ψυχή τους…

Για να ζωγραφίσεις πρόσωπα ή, γενικότερα, για να ζωγραφίσεις πράγματα όμορφα, πρέπει να αγαπάς εκείνο που κάνεις εκείνη τη συγκεκριμένη στιγμή. Να το κάνεις ακριβώς επειδή το αγαπάς και όχι επειδή στοχεύεις στο να κερδίσεις απ’ αυτό, πουλώντας το… Διότι αν κάνεις το τελευταίο, τότε [είναι νόμος αδήρητος αυτός!] το αποτέλεσμα δεν θα είναι αυτό που επιθυμείς…

Υπάρχουν, βέβαια, κι οι εξαιρέσεις: Κάποιοι που είναι ευνοημένοι από τη φύση ή κάποιοι που έχουν δουλέψει αρκετά, που καταφέρνουνε και βγάζουν «παραγωγή – φασόν»… Μ’ αυτούς δεν τους εννοώ εγώ για καλλιτέχνες… Για μηχανές παραγωγής καλλιτεχνημάτων τους εννοώ…